Ngủ Máy Lạnh Bị Khô Họng? +6 Cách Khắc Phục Ngay!
Ngủ máy lạnh bị khô họng là tình trạng phổ biến khiến nhiều người cảm thấy khó chịu, nhất là vào buổi sáng. Khi không khí trong phòng quá lạnh và thiếu độ ẩm, bạn rất dễ bị khô họng khi ngủ máy lạnh, kèm theo cảm giác đau rát cổ, ho nhẹ hay khát nước. Nếu không khắc phục đúng cách, tình trạng này có thể kéo dài và ảnh hưởng đến sức khỏe đường hô hấp. Vậy nguyên nhân cụ thể là gì và làm sao để cải thiện hiệu quả? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Vì sao ngủ máy lạnh bị khô họng?
Tình trạng ngủ máy lạnh bị khô họng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân liên quan đến môi trường và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là những lý do phổ biến bạn cần biết.
Độ ẩm không khí giảm nghiêm trọng
Máy lạnh hoạt động làm mát bằng cách hút nhiệt và hơi ẩm trong không khí. Việc sử dụng máy lạnh thường xuyên khiến không khí trong phòng trở nên khô hơn. Khi không khí mất cân bằng ẩm, niêm mạc họng và mũi dễ bị khô, gây cảm giác ngứa rát, khó chịu hoặc khàn tiếng sau khi ngủ dậy. Điều này đặc biệt rõ rệt khi bật máy lạnh ở nhiệt độ thấp suốt đêm, khiến độ ẩm trong phòng giảm mạnh. Những người có cơ địa nhạy cảm như trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi rất dễ bị ảnh hưởng.
Không chỉ gây khô niêm mạc, độ ẩm thấp kéo dài còn làm giảm khả năng tự bảo vệ của hệ hô hấp. Niêm mạc bị tổn thương dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus hoặc dị nguyên (như bụi mịn, phấn hoa) xâm nhập và phát triển. Đây là yếu tố tiềm ẩn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như viêm họng, viêm mũi dị ứng hoặc cảm cúm. Tuy nhiên những vấn đề thường gặp này lại dễ bị xem nhẹ khi sử dụng máy lạnh.
Cơ thể mất nước khi ngủ
Khi ngủ, cơ thể ngừng nạp nước trong nhiều giờ, khiến lượng nước dự trữ dần suy giảm. Đặc biệt nếu ban ngày bạn uống ít nước hoặc ở trong môi trường khô lạnh như phòng máy lạnh, lớp niêm mạc cổ họng sẽ dễ bị khô. Kết quả là sau khi thức dậy, bạn có thể cảm thấy cổ họng khô rát, khàn giọng, thậm chí muốn ho ngay lập tức.
Ngoài cảm giác khó chịu ở cổ họng, mất nước khi ngủ còn ảnh hưởng đến quá trình phục hồi và trao đổi chất của cơ thể vào ban đêm. Một số người thậm chí bị tỉnh giấc vì khát nước, làm giấc ngủ bị gián đoạn. Do đó, hãy hình thành thói quen uống đủ nước vào ban ngày. Bên cạnh đó, hạn chế để phòng quá lạnh hoặc quá khô khi ngủ để tránh tình trạng khô họng vào sáng hôm sau.
Thói quen ngủ mở miệng
Một số người có thói quen ngủ mở miệng do tật thở bằng miệng, nghẹt mũi kéo dài hoặc cấu trúc hàm khiến môi không khép kín khi nằm. Ngủ máy lạnh bị khô họng thường gặp ở những người có thói quen này. Theo đó, không khí khô từ môi trường máy lạnh đi thẳng vào họng mà không được làm ẩm qua đường mũi. Vậy nên dẫn đến cảm giác khô rát cổ họng sau khi ngủ dậy, nhất là nếu bạn ngủ dưới máy lạnh nhiều giờ liền.
Ngoài ra, ngủ mở miệng còn gây khô khoang miệng, làm giảm tiết nước bọt tự nhiên và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Hậu quả là bạn dễ bị hôi miệng vào buổi sáng hoặc cảm thấy khó chịu trong khoang miệng. Với những người gặp tình trạng này thường xuyên, có thể thử dùng miếng dán miệng để miệng khép nhẹ nhàng, giảm tình trạng khô, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Phòng kín, thiếu thông gió
Khi sử dụng máy lạnh, nhiều người có thói quen đóng kín cửa để giữ nhiệt độ ổn định. Tuy nhiên, điều này khiến không khí trong phòng không được làm mới thường xuyên, dẫn đến lượng oxy giảm và độ ẩm bị mất cân bằng. Việc hít thở không khí tù đọng suốt đêm có thể gây khô họng, khô mũi và cảm giác mệt mỏi khi thức dậy. Đặc biệt, cổ họng dễ bị kích ứng hơn khi niêm mạc khô và không được làm sạch tự nhiên qua quá trình lưu thông khí.
Không chỉ ảnh hưởng đến đường hô hấp, không gian kín còn khiến CO2 và các chất ô nhiễm như hợp chất hữu cơ bay hơi bị tích tụ. Những chất này có thể gây đau đầu, mất tập trung và làm giảm chất lượng giấc ngủ. Một số nghiên cứu cho thấy nồng độ CO2 cao trong phòng ngủ có thể khiến bạn dễ bị tỉnh giấc giữa đêm mà không nhận ra. Vì thế, dù dùng điều hòa, hãy đảm bảo phòng luôn được trao đổi khí định kỳ bằng cách mở cửa sổ vài phút mỗi ngày hoặc lắp đặt hệ thống thông gió.
Máy lạnh không được bảo trì
Khi không được vệ sinh định kỳ, bụi bẩn và vi khuẩn sẽ tích tụ trong dàn lạnh và lưới lọc. Trong quá trình hoạt động, máy lạnh sẽ thổi các tác nhân gây hại này vào không khí, khiến người dùng hít phải luồng khí kém chất lượng. Việc tiếp xúc thường xuyên với không khí chứa nấm mốc hoặc vi khuẩn có thể gây kích ứng vùng họng, dẫn đến tình trạng khô rát khi ngủ. Đặc biệt với người có cơ địa nhạy cảm hoặc mắc bệnh hô hấp, đây là yếu tố nguy cơ nghiêm trọng.
Ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe, máy lạnh không được bảo trì còn hoạt động kém hiệu quả. Dàn lạnh và ống dẫn bị bám bụi khiến máy tiêu tốn nhiều điện năng, làm lạnh chậm và dễ phát sinh tiếng ồn. Nếu để lâu, hệ thống có thể rò rỉ gas hoặc tích tụ nấm mốc trong đường ống. Trường hợp này không chỉ làm giảm tuổi thọ thiết bị mà còn âm thầm ảnh hưởng đến chất lượng không khí trong phòng. Vệ sinh định kỳ giúp duy trì hiệu suất và đảm bảo môi trường sống an toàn hơn.
Biểu hiện thường gặp khi ngủ máy lạnh bị khô họng
Việc ngủ máy lạnh bị khô họng không khó để nhận biết. Một số dấu hiệu thường thấy gồm:
- Cổ họng khô rát hoặc ngứa vào buổi sáng, có cảm giác muốn ho nhẹ
- Giọng nói khàn tạm thời, nhất là sau khi mới thức dậy
- Nghẹt mũi nhẹ kèm theo cảm giác khó chịu vùng họng
- Cảm thấy khát nước ngay khi vừa tỉnh giấc, cổ họng có phần khô cứng
- Đôi khi xuất hiện cơn ho ngắn, khô và không đờm
- Trẻ em ngủ dậy có thể cáu gắt do khó chịu vùng cổ họng
- Người lớn cảm thấy mệt mỏi nhẹ sau giấc ngủ dài
- Các triệu chứng giảm dần khi ra khỏi phòng máy lạnh hoặc sau khi uống nước ấm
Cách khắc phục và phòng tránh hiệu quả
Để giảm thiểu tình trạng bị khô họng khi ngủ máy lạnh, bạn cần điều chỉnh một số yếu tố trong môi trường và thói quen sinh hoạt.
Uống đủ nước và bổ sung độ ẩm cho cơ thể
Uống nước đều đặn giúp duy trì độ ẩm trong niêm mạc cổ họng. Trước khi đi ngủ, nên uống một lượng nhỏ nước ấm để hỗ trợ cổ họng không bị khô suốt đêm. Ngoài ra, có thể bổ sung thêm nước bằng thực phẩm chứa nhiều nước như trái cây, canh rau. Khi cơ thể đủ nước, cổ họng sẽ được bảo vệ tốt hơn khỏi tình trạng khô rát.
Nên tránh uống nước quá lạnh hoặc đồ uống có cồn vào buổi tối vì có thể làm mất nước và khiến cổ họng khô hơn. Bạn cũng có thể dùng viên ngậm không đường hoặc bình xịt họng để làm dịu niêm mạc trước khi ngủ. Những sản phẩm này tạo một lớp màng bảo vệ tạm thời, làm giảm nguy cơ khô họng khi ngủ máy lạnh.
Tăng độ ẩm không khí
Sử dụng máy tạo độ ẩm là một trong những cách hiệu quả nhất để cân bằng môi trường phòng ngủ. Có thể thay thế bằng một chậu nước hoặc khăn ẩm treo trong phòng. Đặt cây xanh như lưỡi hổ, nha đam gần khu vực ngủ cũng giúp tăng độ ẩm tự nhiên. Nhờ vậy, ngủ máy lạnh bị khô họng sẽ giảm đáng kể.
Hãy chú ý không để phòng quá ẩm vì có thể phát sinh nấm mốc hoặc làm máy lạnh hoạt động kém hiệu quả. Ngoài ra, bạn nên kiểm tra độ ẩm không khí bằng ẩm kế để duy trì mức 50-60%, mức tối ưu cho đường hô hấp. Một môi trường cân bằng không chỉ cải thiện cổ họng mà còn giúp bạn ngủ sâu hơn.
Điều chỉnh chế độ máy lạnh thông minh
Không nên để nhiệt độ quá thấp vào ban đêm. Mức từ 25-28 độ C phù hợp với môi trường ngủ và không làm khô không khí quá mức. Nên chọn chế độ Sleep hoặc Dry tùy theo điều kiện thời tiết. Nếu máy có chế độ tự điều chỉnh nhiệt độ ban đêm, hãy kích hoạt để cơ thể luôn thoải mái.
Việc sử dụng hẹn giờ cũng giúp hạn chế tiếp xúc kéo dài với luồng khí lạnh trong suốt đêm. Ngoài ra, nên tránh để luồng gió thổi trực tiếp vào mặt hoặc vùng cổ khi ngủ. Sắp xếp lại vị trí giường hoặc điều chỉnh hướng gió sẽ giúp giảm kích ứng họng hiệu quả hơn.
Thông gió định kỳ
Mỗi ngày nên mở cửa sổ phòng ít nhất 30 phút để trao đổi không khí. Kết hợp thêm quạt thông gió hoặc quạt trần để luồng khí được lưu thông tốt hơn. Việc thông gió không chỉ cải thiện chất lượng không khí mà còn giúp cân bằng độ ẩm, từ đó hạn chế tình trạng ngủ máy lạnh bị khô họng.
Phòng ngủ có cửa sổ nên được tận dụng ánh sáng tự nhiên để hạn chế vi khuẩn phát triển do ẩm ướt hoặc bụi bẩn. Bạn cũng có thể sử dụng máy lọc không khí tích hợp tính năng lọc bụi mịn PM2.5 để giữ không khí trong lành, nhất là tại các đô thị lớn. Đây là bước bổ sung đáng cân nhắc khi bạn gặp tình trạng viêm họng kéo dài do môi trường máy lạnh.
Vệ sinh máy lạnh thường xuyên
Tối thiểu 3 tháng một lần, bạn cần vệ sinh lưới lọc và kiểm tra dàn lạnh. Việc loại bỏ bụi bẩn giúp cải thiện chất lượng không khí khi máy hoạt động. Nếu máy hoạt động liên tục mỗi ngày, nên lên lịch bảo trì định kỳ. Vệ sinh đều đặn giúp giảm nguy cơ viêm họng và khó chịu đường hô hấp.
Ngoài việc làm sạch bề mặt, nên kiểm tra cả đường ống dẫn gas và khay nước để loại bỏ nấm mốc, vi khuẩn tiềm ẩn. Hãy thuê kỹ thuật viên chuyên nghiệp nếu bạn không có kinh nghiệm tháo lắp máy. Việc bảo trì đúng kỹ thuật không chỉ cải thiện hiệu suất máy mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe đường hô hấp.
Biện pháp hỗ trợ khác (xúc miệng, xịt mũi, trà thảo dược…)
Trước khi ngủ, bạn có thể súc miệng bằng nước muối sinh lý để làm dịu niêm mạc họng. Việc dùng xịt mũi cũng giúp đường thở ẩm hơn trong khi ngủ. Ngoài ra, uống một tách trà gừng ấm hoặc trà hoa cúc giúp cơ thể thư giãn và cổ họng dễ chịu hơn. Kết hợp những biện pháp này với điều chỉnh máy lạnh sẽ cải thiện rõ rệt.
Một số người cũng sử dụng tinh dầu như bạc hà hoặc khuynh diệp để làm dịu cổ họng và tạo cảm giác dễ thở khi ngủ. Nếu thường xuyên bị khô họng, bạn có thể cân nhắc dùng máy khuếch tán tinh dầu có chức năng tạo ẩm nhẹ. Sự thư giãn về mặt tinh thần cũng góp phần giúp giấc ngủ sâu và hạn chế kích ứng họng khi dùng máy lạnh.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Trong một số trường hợp, tình trạng ngủ máy lạnh bị khô họng có thể kéo dài hoặc kèm theo triệu chứng bất thường. Bạn nên cân nhắc gặp bác sĩ nếu:
- Cổ họng đau rát nhiều ngày, khó nuốt hoặc sưng viêm.
- Xuất hiện ho dai dẳng kèm sốt nhẹ hoặc đau đầu.
- Nghẹt mũi nghiêm trọng, khó thở khi nằm hoặc thở khò khè.
- Người có bệnh nền như hen suyễn, viêm xoang cần theo dõi chặt chẽ.
- Trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi bị mất ngủ do khó chịu ở họng.
Kinh nghiệm ngủ điều hòa đúng cách theo mùa
Nhiệt độ và độ ẩm trong không khí thay đổi theo mùa, nên cách sử dụng máy lạnh cũng cần linh hoạt. Việc điều chỉnh phù hợp từng thời điểm sẽ giúp bạn tránh được cảm giác khó chịu khi ngủ.
Mùa hè - Ưu tiên độ ẩm, tránh bật quá lạnh
Vào mùa hè, máy lạnh được sử dụng thường xuyên và dễ khiến phòng khô. Ưu tiên giữ độ ẩm ổn định để hạn chế ảnh hưởng đến cổ họng. Tránh để nhiệt độ quá thấp, đồng thời nên đặt chậu nước trong phòng hoặc dùng máy tạo ẩm để duy trì môi trường ngủ dễ chịu.
Mùa đông - Chú ý hiện tượng “khô lạnh”
Nhiệt độ xuống thấp vào mùa đông khiến nhiều người vẫn bật máy lạnh ở chế độ sưởi. Tuy nhiên, không khí ấm nhưng khô cũng gây hại tương tự mùa hè. Nếu bị khô họng khi ngủ máy lạnh vào mùa lạnh, nên giảm công suất máy và bổ sung độ ẩm thường xuyên để tránh kích ứng cổ họng.
Lưu ý điều chỉnh chế độ máy lạnh phù hợp từng mùa
Máy lạnh hiện đại có nhiều chế độ phù hợp từng mùa. Hãy ưu tiên sử dụng chế độ Auto hoặc Sleep vào ban đêm để giảm dao động nhiệt độ. Việc thay đổi cách sử dụng theo mùa giúp hạn chế các vấn đề liên quan đến giấc ngủ như nghẹt mũi hay ngủ máy lạnh bị khô họng kéo dài.
Ngủ máy lạnh bị khô họng là vấn đề phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và biết cách điều chỉnh môi trường sống. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong thói quen để nâng cao chất lượng giấc ngủ và bảo vệ cổ họng mỗi ngày.